In Herentals bepaalt de Kleine Netevallei sterk het karakter van de stad. De rivier stroomt vlakbij het centrum en de vallei vormt nog een groene as is door het stedelijk gebied. Met een gebiedsgerichte samenwerking tussen de provincie Antwerpen, Stad Herentals, de Vlaamse Milieumaatschappij, Departement Omgeving, Agentschap Natuur en Bos en het Agentschap Onroerend Erfgoed staat in de vallei heel wat te gebeuren. 

Tot eind september kun je in het gebied een infowandeling doen langs infopanelen over het project. Je vindt de wandelroute hier. Als toemaatje ontvang je er dezelfde wandelroute bij, op historische kaarten. Zo loop je je doorheen bijna 500 jaar stadsontwikkeling. 

Eén gebied + veel functies = creatief omgaan met ruimte

Een van de zones van het projectgebied in Herentals situeert zich rond de Olympiadelaan. Dat gebied is sinds 1978 deels aangeduid als woonuitbreidingsgebied. Dat is een reservezone voor woningen, mocht er elders in de stad te weinig ruimte zijn voor voldoende woningen. Daarnaast is het gebied in 2014 door de Vlaamse regering aangeduid als signaalgebied. Dat betekent dat het een groot waterbergend vermogen heeft, en belangrijk is om de stad beter te wapenen tegen zowel langdurige droogte als tegen wateroverlast.

Ook op vlak van archeologie en erfgoed is het gebied interessant: de historische stadsomwalling doorkruiste vroeger het gebied, en het is deels beschermd stads- en dorpsgezicht. De provincie Antwerpen wil nu met de opmaak van een Provinciaal Ruimtelijk Uitvoeringsplan (PRUP) het gebied zo inrichten dat de stedelijke functies in evenwicht zijn met recreatie, natuur, erfgoed en water.

Al die verschillende functies een plaats geven in een zone van ongeveer 17ha groot vraagt heel wat puzzelwerk. Alle betrokken partners overleggen dan ook regelmatig en zoeken samen naar creatieve oplossingen. De dienst Gebiedsgericht Beleid vult daarbij een overkoepelende, neutrale rol in. Het project in Herentals is opgenomen in het gebiedsproramma Kleine Nete, waar een provinciale gebiedscoördinator de dagelijkse werking van opvolgt. 

Stedelijke natuur

Zowel onder als boven water bruist de Kleine Nete van leven. Vissen, waterplanten, ijsvogels, oeverzwaluwen, bevers, ... op alle vlakken scoort ze bijzonder goed. Alleen ter hoogte van Herentals onderbreken bebouwing en andere obstakels de natuurlijke ‘passage’ voor fauna en flora in de riviervallei. Het signaalgebied Olympiadelaan vormt een prima 'stapsteen'  in een nog aan te leggen ecologische verbinding langs de Kleine Nete, doorheen het stedelijks weefsel van Herentals. Zo een verbinding voor fauna en flora helpt om de versnippering van het ecosysteem van de vallei op te lossen. 

Historische vesten keren terug

Om het gebied rond de Olympiadelaan in te richten als stapsteen in de ecologische corridor van de Netevallei door de stad, en het tegelijk klimaatrobuust te maken, liggen nu twee scenario’s voor. In beide scenario’s krijgt de Kleine Nete hier nieuwe meanders, blijft het beschermd stadsgezicht met de Kattenberg bewaard én worden de historische vesten hersteld. Meer zelfs: de historische vesten zullen een belangrijke rol gaan spelen in de waterberging van het gebied, en zullen onder andere als bufferbekken dienen voor de regenwaterafvoer van de stationswijk.

Het opvallendste verschil tussen beide scenario’s is de ligging van de Olympiadelaan. In een eerste scenario behoudt de Olympiadelaan haar huidig traject, maar wordt ze verhoogd en loopt zo als een lange, lage brug over de nieuwe Netemeanders. Een tweede scenario verplaatst de Olympiadelaan naar het oosten en bundelt de weg met de spoorlijn en fietsostrade.

Beide scenario’s worden nu verder in detail onderzocht.

Ruimtelijke planning

De provincie Antwerpen wil met de opmaak van het Provinciaal Ruimtelijk Uitvoeringsplan (PRUP) Strategisch gebied Olympiadelaan Herentals het gebied zo inrichten dat stedelijke functies zoals wonen en mobiliteit in evenwicht zijn met natuur, erfgoed, water en recreatie.

Momenteel zijn er geen concrete bouwplannen en is er ook geen stadsontwikkeling op deze locatie voorzien. Het ziekenhuis AZ Sint-Elisabeth zoekt echter op lange termijn naar een nieuwe locatie, bij voorkeur centraal gelegen, goed bereikbaar en niet te ver van de huidige site. Het gebied naast de Olympiadelaan komt daarvoor in aanmerking. Ook voor woningen is dit een goede locatie.

Zijn al die zaken op een harmonieuze manier in het gebied mogelijk? Hoe zou dat kunnen, en onder welke voorwaarden? Dat onderzoekt de provincie Antwerpen bij de opmaak van het PRUP Strategisch gebied Olympiadelaan Herentals.

Stadsplanning door de eeuwen heen

In deze regio lopen ook twee erfgoedprojecten. Het eerste project analyseert de archeologische erfgoedwaarden van het gebied. De archeologen ontdekten sporen van oude geulen en meanders, wellicht voorlopers van de huidige Kleine Nete. Ook zagen ze subtiele hoogteverschillen in de zone van de stadsversterkingen, die door de mens gemaakt zijn.

Een tweede is het project ‘Time Machine Herentals Kleine Nete’, samen met de provincie Antwerpen en de Universiteit Antwerpen, dat met nieuwe technieken het lokale erfgoed en overgeleverd archiefmateriaal analyseert. Het team ontwierp speciaal voor het projectgebiedrond de Olympiadelaan een interactieve historische wandeling, die je via QR-codes rechtsonder op de infopanelen kunt oproepen.

Bedenk jij de naam voor dit gebied?

Een project zonder naam is maar een half project. We willen het projectgebied een mooie naam geven. Liefst met een connectie met de natuur, het erfgoed of de omgeving.

Daarvoor hebben we jouw hulp nodig. Heb jij een goed idee voor de naam van dit gebied? Stuur je voorstel in! Dat kan tot 30 juni om middernacht, via de rode knop hieronder.

De winnaar ontvangt – naast ‘eeuwige roem’ - een rondwandeling voor de eigen bubbel met een ervaren gids doorheen het gebied, en voor onderweg een goedgevulde mand met streeklekkers.

Nieuwsbrief PRUP Olympiadelaan

De provincie Antwerpen wil met de opmaak van het Provinciaal Ruimtelijk Uitvoeringsplan (PRUP) Strategisch gebied Olympiadelaan Herentals het gebied zo inrichten dat stedelijke functies zoals wonen en mobiliteit in evenwicht zijn met natuur, erfgoed, water en recreatie.

Zijn al die zaken op een harmonieuze manier in het gebied mogelijk? Hoe zou dat kunnen, en onder welke voorwaarden? Dat onderzoekt de provincie Antwerpen bij de opmaak van het PRUP.
 

Bij elk nieuwtje over de opmaak van dit PRUP verstuurt de dienst Ruimtelijke Planning een nieuwsbrief. Door je in te schrijven, verklaar je je akkoord met de privacyverklaring van de provincie Antwerpen.

Interesse in het archeologisch onderzoek naar het paleo-landschap en de historische vesten in het gebied? Hier vind je de eerste resultaten:

Dit gebiedsgericht project is opgenomen in het samenwerkingsverband van de Kleine Nete.