22 maart is wereldwaterdag - provincie zet natuur en ruimte in tegen wateroverlast
Donderdag 22 maart is het wereldwaterdag en daar heeft provincie Antwerpen bijzondere aandacht voor. Bijna één vijfde van het provinciale grondgebied is mogelijk en effectief gevoelig voor overstromingen. In woon- of landbouwgebieden kan een teveel (of tekort) aan water voor veel ellende zorgen. En door de klimaatverstoring is de kans op overstroming én droogte nu al groter dan vroeger. Gelukkig is provincie Antwerpen hierop voorbereid. Al jarenlang gaan ze op zoek naar ruimte voor het teveel aan regenwater. In Zwijndrecht bijvoorbeeld stroomt de Zwaluwbeek geregeld over. Door de komst van een slim pompstation en vooral de extra (natuurlijke) bufferruimte, krijgt Zwijndrecht weer droge voeten.
De Zwaluwbeek zorgt voor de afvoer van water van een groot deel van Zwijndrecht tussen de E17 en de Schelde. De beek komt rechtstreeks uit in de Schelde. Wanneer het veel regent, stroomt de beek over. Dat zorgt voor problemen in de Krijgsbaan en de Kruibeeksesteenweg.
Onlangs kreeg de Zwaluwbeek een verbrede winterbedding. Dat zijn flauwe schuine oevers die bij hogere waterstanden (meestal in de winter) ook onder water komen te staan. De beek wordt dan ineens drie keer zo breed en kan meer water bergen. Zo kan er tot wel tien miljoen liter water extra opgevangen worden. Stroomopwaarts van de Kruibeeksesteenweg gaat de provincie de waterloop ook meer meanderend aanleggen. Dankzij de beschikbare natuurlijke ruimte ontstaat er zo meer ruimte voor waterbuffering.
De Zwaluwbeek stroomt in de Schelde. Maar de Schelde is een getijderivier. Bij hoogtij kan de Zwaluwbeek daardoor haar water niet kwijt. Bij hevige neerslag zorgt dit voor overstromingen. De provincie voorziet ook een automatisch pompstation. Wanneer de Zwaluwbeek het ingestelde peil overschrijdt, schieten de drie pompen in actie. Met een snelheid van duizend liter per seconde per pomp spuwen ze het water in de Schelde.
Om iedereen droge voeten te geven is de dienst Integraal Waterbeleid voortdurend op zoek naar ruimte voor water. Zo vermijden we dat er water komt waar het niet gaan mag. Percelen natuurgebied zijn hier uitermate voor geschikt. Dan dienen er ook geen onteigeningen of zware ingrepen te gebeuren. Maar natuurgebieden zijn in een dichtbevolkte samenleving een schaars goed. We moeten waakzaam blijven en de open ruimte vrijwaren.
De natuur geeft ons de bescherming tegen wateroverlast die we nodig hebben. Omgekeerd geven we de natuur ook heel wat terug. Bij het inrichten van een waterproject biedt de provincie de rijke, maar soms bedreigde inheemse fauna en flora alle kansen om welig te gedijen. Aan de Zwaluwbeek bijvoorbeeld werden de oevers afgedekt met kokosmatten om het wegspoelen van de grond te beletten. Deze kokosmatten zijn biologisch afbreekbaar en zullen later verdwijnen tussen de plantengroei. Doordat de waterloop beïnvloed wordt door het getij in de Schelde loopt ook deze winterbedding afwisselend vol en leeg. Hierdoor zal een natte biotoop ontstaan aangepast aan waterplanten en waterdieren.